Bài toán sử dụng cấp số nhân

Có một bài toán tính lương như sau:
Bạn Nam sau khi ra trường đi làm hưởng lương là 3 triệu đồng / tháng. Biết rằng, cứ sau 3 năm lương của bạn sẽ được tăng 33% so với trước đó. Vậy hỏi, sau 20 năm đi làm, tổng số tiền bạn Nam có được là bao nhiêu?

Lời giải.
33% = 0,33
Lương 3 triệu / tháng, nghĩa là một năm sẽ thu được $12.3 = 36$ triệu.
Trong kỳ 1: (3 năm đầu tiên), tổng số tiền bạn Nam có sẽ là: $ u_1 = 36.3 = 108$ triệu đồng.
Trong kỳ 2: (3 năm tiếp theo), tổng số tiền là: $u_2 = 108 + 108.0,33 = 108. (1+0,33) = 108.1,33$ triệu đồng.
Trong kỳ 3: (3 năm tiếp theo), tổng số tiền là $u_3 = (108.1,33) + (108.1,33).0,33 = 108.1,33.(1+0,33) = 108.1,33^2$
...
Như vậy, ta thấy ngay $u_1, u_2, u_3, ...$ tạo thành một cấp số nhân với công bội $q=1,33, u_1 = 108$.
Bây giờ, 20 năm tức bằng = 18 năm + 2 năm = 6.3 +2 = 6 kỳ + 2 năm của kỳ 7.
Tất nhiên tổng thu nhập của kì 7, theo công thức số hạng tổng quát của CSN thì sẽ là: $u_7 = u_1. q^6 = 108.1,33^6$, thế thì mỗi năm của kì 7 thu là: $\dfrac{u_7}{3}$, suy ra 2 năm của kì 7 sẽ có tổng số tiền là: $2.\dfrac{u_7}{3}$
Vậy, tổng số tiền Nam có được sau 20 năm là:
\[u_1+u_2+u_3+...+u_6+\frac{2}{3}u_7=\frac{u_1.q^{n-1}}{q-1}+\frac{2}{3}u_7=\frac{108.1,33^5}{3}+\frac{2}{3}.108.10^6\]
---------------------------
Lời bình:
Bài này vẫn có thể áp dụng trong một số bài tập về hàm mũ, lũy thừa ở lớp 12.
Chú ý rằng: Với một số tiền ban đầu là $A$, tăng lũy tiên là $r$ sau $n$ kỳ, thì số tiền sau $n$ kỳ sẽ là: $T=A(1+r)^n$

Comments

Popular posts from this blog

Nguyên hàm đặc biệt từ một số đạo hàm hàm hợp quen thuộc

Kĩ thuật đổi biến thú vị với nguyên hàm lớp 12

ĐẾM - XÁC SUẤT CẠNH NHAU / KHÔNG CẠNH NHAU